Πώς θα αντιδρούσατε αν σας πρότεινε ο καλός σας να περάσετε τη μέρα μαζί κάνοντας το πρωί αγορές στον Χεζοπόταμο, πηγαίνοντας το μεσημέρι για ψαράκι στη Μουνιχία και κλείνοντας τη βραδιά με μία ρομαντική βόλτα στον Αγχεσμό; Μάλλον δύσκολα θα σας φαινόταν η πρόσκλησή του δελεαστική, εκτός και αν γνωρίζετε ότι Χεζοπόταμος λεγόταν στο παρελθόν η... «λουσάτη» Βουκουρεστίου, Μουνιχία το γραφικό Μικρολίμανο και Αγχεσμός τα Τουρκοβούνια. Κι αν σήμερα λέτε με καμάρι πως είστε κάτοικος Πεύκης, πώς θα αισθανόσασταν κάποια χρόνια πριν όταν η περιοχή ονομαζόταν Μαγκουφάνα;
Ο κατάλογος με τις περιοχές της Αττικής αλλά και ολόκληρης της Ελλάδας, που έχουν μετονομαστεί, είναι αρκετά μεγάλος και... δικαιολογημένα θα σκεφτούν πολλοί, αφού πολλές από τις παλιές ονομασίες ηχούσαν αρκετά αστεία και περίεργα.
Ετσι το Ρωσσοχώρι (λόγω των πολλών Ρωσοπόντιων) έγινε Δροσιά το 1947, οι Κουκουβάουνες έγιναν Μεταμόρφωση το 1957, το Λιόπεσι έγινε Παιανία το 1915 και το Χαρβάτι μετονομάστηκε σε Παλλήνη το 1905. Ονομασίες που έχουν ξεχαστεί στο χρόνο, παραμένουν όμως γραμμένες σε συμβόλαια σπιτιών και άλλες συμβολαιογραφικές πράξεις, κάνοντας μεταγενέστερους ιδιοκτήτες να απορούν αν έχει γίνει λάθος.
Υπάρχουν και περιπτώσεις που δεν έχουμε συνηθίσει ακόμη τη νέα ονομασία και γι αυτό μας... ξεφεύγει και χρησιμοποιούμε την παλιά, όπως συμβαίνει με το Ιλιον που το λέμε Λιόσια, με τη Φυλή που τη λέμε Χασιά, με την Αρτέμιδα που τη λέμε Λούτσα, με τις Αφίδνες που τις λέμε Κιούρκα και με τις Αχαρνές που τις λέμε Μενίδι, παρόλο που έχουν αλλάξει ονομασία εδώ και...93 χρόνια!
Σε αστείους συνειρμούς μάς προδιαθέτουν κάποιες άλλες ονομασίες, όπως τα Κατσικάδικα (Κάτω Πετράλωνα), το Πήδημα της γριάς (παλιό ρέμα στον Βύρωνα), οι Ποδαράδες (Νέα Ιωνία),το Χεζολίθαρο (ανάμεσα σε Μεταξουργείο και Κεραμεικό), ο Βουρλοπόταμος ή Ξηροτάγαρος (Αμφιθέα) και το Βατραχονήσι (αρχή Καλλιρρόης).
Το Δουργούτι, που δεν είναι άλλο από τον Νέο Κόσμο, ενέπνευσε τον Κούνδουρο να γυρίσει την πρώτη του ταινία, τη «Μαγική Πόλη» και στον Ασύρματο, σημερινά Πετράλωνα, γύρισε ο Αλέκος Αλεξανδράκης τη «Συνοικία το Ονειρο». Ενώ, ο Βύθουλας, που παραμένει γνωστός χάρη στη μαντάμ Σουσού, ήταν τμήμα του Κολωνού, όπου λίμναζαν νερά, δίνοντας έτσι εικόνα υποβάθμισης στην περιοχή.
Από... αρχαιοτάτων χρόνων κρατούσαν ορισμένες ονομασίες πριν αλλάξουν. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση της Μουνιχίας, που εξελίχτηκε σε Τουρκολίμανο και αργότερα σε Μικρολίμανο. Η περιοχή είχε ονομαστεί Μουνιχία από τον ήρωα Μούνιχο, γιο του Παντακλέους ή Πεντευκλέους από το γένος των Μινύων (από τους πρώτους κάτοικους του Πειραιά), που μετοίκησε μαζί με τους οπαδούς του από τον Ορχομενό Βοιωτίας στην περιοχή αυτή, που είχε μείνει ακατοίκητη ύστερα από κατακλυσμό. Κατά μία εκδοχή, η Μουνιχία «βαφτίστηκε» άτυπα σε Τουρκολίμανο, επειδή, επί τουρκοκρατίας, ο τοπικός πασάς χρησιμοποιούσε την παραλία για τα μπάνια του χαρεμιού του.
Σύμφωνα με μία άλλη εκδοχή, κατά τους δύο τελευταίους αιώνες της τουρκοκρατίας, στον συγκεκριμένο κολπίσκο επιτρεπόταν ο ελλιμενισμός μόνο των οθωμανικών πλοίων. Το 1909 ξεκίνησε εκστρατεία για τον εξελληνισμό πολλών τοπωνυμίων, μεταξύ των οποίων και του Τουρκολίμανου, που «μολύνουσι και ασχημίζουσι την όψιν της ωραίας ημών πατρίδος, παρέχουσι δε και αφορμήν εις δυσμενή διά το ελληνικό έθνος εθνολογικά συμπεράσματα, τα οποία οι αντίπαλοι λαοί μεταχειρίζονται εναντίον ημών». Τελικά, το Τουρκολίμανο μετονομάστηκε σε Μικρολίμανο το 1967 επί δημαρχίας Αριστείδη Σκυλίτση.
Προέλευση
Στα «Αττικά» του Παυσανία αναφέρονται γραπτά, για πρώτη φορά, τα σημερινά Τουρκοβούνια ως «Αγχεσμός». Πιθανότατα, αυτή η λέξη προέρχεται από τις λέξεις «άγχη» (δηλαδή πλησίον) και «εσμός» (δηλαδή αυτός που εξορμά δυνατά). Σύμφωνα με τον Παυσανία, στην κορυφή του βουνού υπήρχε ξόανο του Δία («Διός άγαλμα Αγχεσμίου»), που ήταν θεός του καιρού, αφού από εκεί έριχνε τους κεραυνούς του και ρύθμιζε τις καιρικές συνθήκες. Το όνομα Αγχεσμός διατηρήθηκε μέχρι το 50 μ.Χ. που μετονομάστηκε σε Λυκοβούνια.
Τον 15ο αιώνα μ.Χ. τα Λυκοβούνια πήραν το σημερινό τους όνομα Τουρκοβούνια, γιατί το 1456 οχυρώθηκαν εκεί οι Τούρκοι για ενάμιση χρόνο
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου